واکنش صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه گلرنگ زراعی (.Carthamus tinctorius L) به تنش غرقاب در مراحل مختلف رشدی در شرایط مزرعه

Bibliographic Details
Title: واکنش صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه گلرنگ زراعی (.Carthamus tinctorius L) به تنش غرقاب در مراحل مختلف رشدی در شرایط مزرعه
Authors: فاطمه عسکری فروشانی, افراسیاب راهنما, موسی مسکرباشی, ایمان کامرانفر
Source: تنش های محیطی در علوم زراعی, Vol 17, Iss 4, Pp 855-870 (2024)
Publisher Information: University of Birjand, 2024.
Publication Year: 2024
Collection: LCC:Environmental sciences
Subject Terms: شاخص برداشت, عملکرد دانه, عملکرد روغن, مرحلة رشدی, Environmental sciences, GE1-350
More Details: تنش غرقابی به‌‌عنوان یکی از تنش های غیر‌زیستی محدود کنندۀ رشد و عملکرد گیاهان زراعی در بسیاری از مناطق جهان است. به‌منظور بررسی واکنش های مورفولوژیک و زراعی گلرنگ در شرایط تنش غرقابی، آزمایشی به ‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی1400-1399 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. سه سطح تنش غرقابی: شاهد، تنش غرقابی ملایم (به مدت 24 ساعت) و شدید (به مدت 48 ساعت) به عنوان عامل اصلی و تنش در مراحل رشد رویشی و زایشی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه و روغن گلرنگ بسته به مدت زمان تنش و مرحلة رشدی گیاه به طور متفاوتی به تنش غرقاب واکنش نشان دادند. تنش غرقاب ملایم و شدید منجر به کاهش معنی‌دار عملکرد دانه به ترتیب به میزان 34 و 39 درصد و عملکرد روغن به میزان 16 و 32 درصد در مقایسه با شاهد شد. همچنین اعمال تنش در مرحلة رشد رویشی و زایشی به طور متفاوت عملکرد دانه و روغن را کاهش داد، به گونه ای که بیش ترین کاهش به ترتیب به میزان 57 و 35 درصد مربوط به تیمار تنش شدید در مرحلة رشد زایشی بود. کاهش شدید تعداد شاخه های فرعی فرعی در این مرحله ( 55 درصد)، سبب کاهش تعداد طبق در بوته و در نتیجه تعداد دانه در بوته و در نهایت کاهش عملکرد دانه شد. به عبارتی، بیشترین تأثیر تنش در مرحلة زایشی از طریق کاهش تعداد شاخه های فرعی فرعی و به دنبال آن کاهش تعداد طبق و دانه در بوته بود. این یافته ها نشان می دهد که گلرنگ در مرحلة رشد زایشی به تنش غرقاب حساس تر است و افزایش مدت زمان تنش باعث افزایش حساسیت و کاهش بیشتر عملکرد دانه این گیاه می شود.
Document Type: article
File Description: electronic resource
Language: Persian
ISSN: 2228-7604
2383-3084
Relation: https://escs.birjand.ac.ir/article_3094_6aa659ea50a2cd3f49e3240f51b0bdbf.pdf; https://doaj.org/toc/2228-7604; https://doaj.org/toc/2383-3084
DOI: 10.22077/escs.2024.7014.2254
Access URL: https://doaj.org/article/d5201342a04b4559b89524146b04428b
Accession Number: edsdoj.5201342a04b4559b89524146b04428b
Database: Directory of Open Access Journals
More Details
ISSN:22287604
23833084
DOI:10.22077/escs.2024.7014.2254
Published in:تنش های محیطی در علوم زراعی
Language:Persian