Tarihi Kent Merkezlerinde Çevresel Özellikler ve Yer Duygusu Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Ankara-Hacıbayram Meydanı Örneği

Bibliographic Details
Title: Tarihi Kent Merkezlerinde Çevresel Özellikler ve Yer Duygusu Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Ankara-Hacıbayram Meydanı Örneği
Authors: Dicle Oğuz, Başak Yurtseven
Source: PLANARCH - Design and Planning Research, Vol 9, Iss 1, Pp 161-177 (2025)
Publisher Information: Atatürk University, 2025.
Publication Year: 2025
Collection: LCC:Architecture
Subject Terms: urban renewal, sense of place, environmental attributes, public space, kentsel yenileme, yer duygusu, çevresel özellikler, kamusal mekân, Architecture, NA1-9428
More Details: Tarihi kent merkezleri kentli için ticari, toplumsal ve kültürel imgeleriyle bir kamusal alan işlevi gören yerlerdir. Diğer yönden, küreselleşme ve kapitalizmin etkisiyle yenilenme ihtiyacı duyan tarihi kent merkezlerinde yer kaybının meydana gelmesi söz konusudur. Bu anlamda, tarihi kent merkezlerinde yer duygusunun korunması önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Hacıbayram Meydanı ve çevresinde yerin sahip olduğu çevresel özelliklerin, yer duygusunun ölçülmesinde kullanılan yer bağlılığı, yer bağımlılığı ve yer kimliği ile ilişkisini kullanıcı ihtiyaçlarına yönelik olarak ortaya koymaktır. Yöntem kapsamında, derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bu yöntem ile çalışma alanının ne derece “kaliteli bir yer” olduğu, yenileme sürecinin kullanıcılar üzerindeki yer duygusunu ne yönde etkilediği, kullanıcılar üzerinde yer duygusunu etkileyen hangi değişkenlerin ön plana çıktığı kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda ortaya konmuştur. Sonuç olarak, Hacıbayram Meydanı’nın çabuk tüketilen, herkesin demokratik olarak kullanamadığı, geleneksel dokunun ve kültürel yaşama ilişkin değerlerin değiştiği, uzun süreli kullanımların oluşmadığı, anlamlı sosyal ilişkilerin kurulamadığı bir yere dönüştüğü görülmüştür. Diğer yönden, yerin sahip olduğu dini niteliklerin, yere karşı duyulan olumlu hislerin yer bağlılığını güçlendirdiği, kullanım alanlarının yeterli olmasının, erişimin kolay olmasının, yerin karma bir kullanıma sahip olmasının yer bağımlılığını artırdığı, kullanıcıların yere ilişkin anılarının, yerin tarihi, sembolik ve evrensel değerinin yüksek olmasının ve törensel eylemlerin yer kimliğini olumlu yönden etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre, kullanıcıların yeri sahiplenmesine yardımcı olmak için yere yönelik öneriler sunulmuştur.
Document Type: article
File Description: electronic resource
Language: English
Turkish
ISSN: 2822-4507
Relation: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4317059; https://doaj.org/toc/2822-4507
DOI: 10.54864/planarch.1574017
Access URL: https://doaj.org/article/eaae2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31
Accession Number: edsdoj.2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31
Database: Directory of Open Access Journals
FullText Text:
  Availability: 0
CustomLinks:
  – Url: https://resolver.ebsco.com/c/xy5jbn/result?sid=EBSCO:edsdoj&genre=article&issn=28224507&ISBN=&volume=9&issue=1&date=20250301&spage=161&pages=161-177&title=PLANARCH - Design and Planning Research&atitle=Tarihi%20Kent%20Merkezlerinde%20%C3%87evresel%20%C3%96zellikler%20ve%20Yer%20Duygusu%20Aras%C4%B1ndaki%20%C4%B0li%C5%9Fkinin%20De%C4%9Ferlendirilmesi%3A%20Ankara-Hac%C4%B1bayram%20Meydan%C4%B1%20%C3%96rne%C4%9Fi&aulast=Dicle%20O%C4%9Fuz&id=DOI:10.54864/planarch.1574017
    Name: Full Text Finder (for New FTF UI) (s8985755)
    Category: fullText
    Text: Find It @ SCU Libraries
    MouseOverText: Find It @ SCU Libraries
  – Url: https://doaj.org/article/eaae2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31
    Name: EDS - DOAJ (s8985755)
    Category: fullText
    Text: View record from DOAJ
    MouseOverText: View record from DOAJ
Header DbId: edsdoj
DbLabel: Directory of Open Access Journals
An: edsdoj.2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31
RelevancyScore: 1082
AccessLevel: 3
PubType: Academic Journal
PubTypeId: academicJournal
PreciseRelevancyScore: 1081.57641601563
IllustrationInfo
Items – Name: Title
  Label: Title
  Group: Ti
  Data: Tarihi Kent Merkezlerinde Çevresel Özellikler ve Yer Duygusu Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Ankara-Hacıbayram Meydanı Örneği
– Name: Author
  Label: Authors
  Group: Au
  Data: <searchLink fieldCode="AR" term="%22Dicle+Oğuz%22">Dicle Oğuz</searchLink><br /><searchLink fieldCode="AR" term="%22Başak+Yurtseven%22">Başak Yurtseven</searchLink>
– Name: TitleSource
  Label: Source
  Group: Src
  Data: PLANARCH - Design and Planning Research, Vol 9, Iss 1, Pp 161-177 (2025)
– Name: Publisher
  Label: Publisher Information
  Group: PubInfo
  Data: Atatürk University, 2025.
– Name: DatePubCY
  Label: Publication Year
  Group: Date
  Data: 2025
– Name: Subset
  Label: Collection
  Group: HoldingsInfo
  Data: LCC:Architecture
– Name: Subject
  Label: Subject Terms
  Group: Su
  Data: <searchLink fieldCode="DE" term="%22urban+renewal%22">urban renewal</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22sense+of+place%22">sense of place</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22environmental+attributes%22">environmental attributes</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22public+space%22">public space</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22kentsel+yenileme%22">kentsel yenileme</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22yer+duygusu%22">yer duygusu</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22çevresel+özellikler%22">çevresel özellikler</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22kamusal+mekân%22">kamusal mekân</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22Architecture%22">Architecture</searchLink><br /><searchLink fieldCode="DE" term="%22NA1-9428%22">NA1-9428</searchLink>
– Name: Abstract
  Label: Description
  Group: Ab
  Data: Tarihi kent merkezleri kentli için ticari, toplumsal ve kültürel imgeleriyle bir kamusal alan işlevi gören yerlerdir. Diğer yönden, küreselleşme ve kapitalizmin etkisiyle yenilenme ihtiyacı duyan tarihi kent merkezlerinde yer kaybının meydana gelmesi söz konusudur. Bu anlamda, tarihi kent merkezlerinde yer duygusunun korunması önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Hacıbayram Meydanı ve çevresinde yerin sahip olduğu çevresel özelliklerin, yer duygusunun ölçülmesinde kullanılan yer bağlılığı, yer bağımlılığı ve yer kimliği ile ilişkisini kullanıcı ihtiyaçlarına yönelik olarak ortaya koymaktır. Yöntem kapsamında, derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bu yöntem ile çalışma alanının ne derece “kaliteli bir yer” olduğu, yenileme sürecinin kullanıcılar üzerindeki yer duygusunu ne yönde etkilediği, kullanıcılar üzerinde yer duygusunu etkileyen hangi değişkenlerin ön plana çıktığı kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda ortaya konmuştur. Sonuç olarak, Hacıbayram Meydanı’nın çabuk tüketilen, herkesin demokratik olarak kullanamadığı, geleneksel dokunun ve kültürel yaşama ilişkin değerlerin değiştiği, uzun süreli kullanımların oluşmadığı, anlamlı sosyal ilişkilerin kurulamadığı bir yere dönüştüğü görülmüştür. Diğer yönden, yerin sahip olduğu dini niteliklerin, yere karşı duyulan olumlu hislerin yer bağlılığını güçlendirdiği, kullanım alanlarının yeterli olmasının, erişimin kolay olmasının, yerin karma bir kullanıma sahip olmasının yer bağımlılığını artırdığı, kullanıcıların yere ilişkin anılarının, yerin tarihi, sembolik ve evrensel değerinin yüksek olmasının ve törensel eylemlerin yer kimliğini olumlu yönden etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre, kullanıcıların yeri sahiplenmesine yardımcı olmak için yere yönelik öneriler sunulmuştur.
– Name: TypeDocument
  Label: Document Type
  Group: TypDoc
  Data: article
– Name: Format
  Label: File Description
  Group: SrcInfo
  Data: electronic resource
– Name: Language
  Label: Language
  Group: Lang
  Data: English<br />Turkish
– Name: ISSN
  Label: ISSN
  Group: ISSN
  Data: 2822-4507
– Name: NoteTitleSource
  Label: Relation
  Group: SrcInfo
  Data: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4317059; https://doaj.org/toc/2822-4507
– Name: DOI
  Label: DOI
  Group: ID
  Data: 10.54864/planarch.1574017
– Name: URL
  Label: Access URL
  Group: URL
  Data: <link linkTarget="URL" linkTerm="https://doaj.org/article/eaae2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31" linkWindow="_blank">https://doaj.org/article/eaae2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31</link>
– Name: AN
  Label: Accession Number
  Group: ID
  Data: edsdoj.2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31
PLink https://login.libproxy.scu.edu/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&site=eds-live&scope=site&db=edsdoj&AN=edsdoj.2ceca5f646e6a7ddf998cbfa6e31
RecordInfo BibRecord:
  BibEntity:
    Identifiers:
      – Type: doi
        Value: 10.54864/planarch.1574017
    Languages:
      – Text: English
      – Text: Turkish
    PhysicalDescription:
      Pagination:
        PageCount: 17
        StartPage: 161
    Subjects:
      – SubjectFull: urban renewal
        Type: general
      – SubjectFull: sense of place
        Type: general
      – SubjectFull: environmental attributes
        Type: general
      – SubjectFull: public space
        Type: general
      – SubjectFull: kentsel yenileme
        Type: general
      – SubjectFull: yer duygusu
        Type: general
      – SubjectFull: çevresel özellikler
        Type: general
      – SubjectFull: kamusal mekân
        Type: general
      – SubjectFull: Architecture
        Type: general
      – SubjectFull: NA1-9428
        Type: general
    Titles:
      – TitleFull: Tarihi Kent Merkezlerinde Çevresel Özellikler ve Yer Duygusu Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Ankara-Hacıbayram Meydanı Örneği
        Type: main
  BibRelationships:
    HasContributorRelationships:
      – PersonEntity:
          Name:
            NameFull: Dicle Oğuz
      – PersonEntity:
          Name:
            NameFull: Başak Yurtseven
    IsPartOfRelationships:
      – BibEntity:
          Dates:
            – D: 01
              M: 03
              Type: published
              Y: 2025
          Identifiers:
            – Type: issn-print
              Value: 28224507
          Numbering:
            – Type: volume
              Value: 9
            – Type: issue
              Value: 1
          Titles:
            – TitleFull: PLANARCH - Design and Planning Research
              Type: main
ResultId 1